Metadata Management/Class Types

مقدمه

این سیستم براساس مدل برنامه‌نویسی شیء گرا پیاده‌سازی شده است.  در این مدل چهار جزء اصلی شامل کلاس (class)، شی  یا موجودیت (object)، ویژگی یا خصیصه (property) و رفتار (Behavior) وجود دارد. کلاس یک نوع داده‌ای است که دارای ویژگی‌ها و رفتارهایی است که برای تمام داده‌های از آن نوع قابل تعریف است. به عبارتی کلاس نوع شیء یا موجودیت را مشخص می‌کند.  شی به هر موجودیتی که دارای خصوصیات و رفتار خاصی باشد گفته می‌شود ، به عبارتی شی به عنوان نمونه‌هایی ازیک کلاس به حساب می‌آید؛ به خصوصیات و ویژگی‌های یک شئ خصیصه یا property می‌گویند و اعمالی که یک شئ می‌تواند از خود بروز دهد رفتار یا Behavior نام دارند. برای مثال در برنامه نویسی شیء گرا مدیریت دانشگاه، یک کلاس کلی از نوع انسان ایجاد می‌شود که دارای خصیصه‌ها و رفتارهای مشترک است؛ مانند نام، کد ملی، تاریخ تولد و غیره. سپس کلاس‌های استاد، دانشجو و کارمند از این کلاس ارث‌بری کرده تا ویژگی‌های مخصوصشان پیاده‌سازی شود.

در این سیستم نیز بر طبق مدل شی گرا، ابتدا باید موجودیت‌های مورد استفاده را شناسایی و در سیستم تعریف کرد. این موجودیتها شامل انواع اشیای داده‌ای از قبیل داده‌های کتابشناختی (اثر، نمود، مورد)، داده‌های مستند، طرح‌هاي رمزگزاري واژگان، نشانگرها و غیره هستند که در این بخش امکان تعریف موجودیت‌ها بر اساس انواع کلاس‌های داده‌ای فراهم شده است.

کلاس ها براساس دودسته عمده سیستمی و غیر سیستمی/عمومی تعریف می‌شوند. کلاس‌های سیستمی، کلاس‌هایی هستند که یا براساس استانداردهای حوزه مدیریت اطلاعات و دانش تعریف شده اند و یا بر حسب نیاز در ماژولهای مختلف سیستم استفاده و فراخوانی می‌شوند و ازاینرو قابل حذف نیستن. کلاس‌های عمومی نیز کلاس‌هایی هستند که بر حسب نیاز کتابخانه و به منظور سهولت در ذخیره سازی و بازیابی اطلاعات به‌کار می‌روند.

هر موجودیت در سیستم باید بر اساس یکی از انواع کلاس‌های داده‌ای موجود در جدول زیر ایجاد شود. و هر یک از انواع کلاس‌های داده‌ای ممکن است دارای چندین موجودیت مختلف باشد.

جدول 1. انواع کلاس‌های داده‌ای در سیستم

نوع کلاس معادل فارسی توصیف Text رشته متني جهت تعیین نوع داده‌های  نویسه‌ای یا لفظی (literal value) به‌کار می‌رود که شامل داده‌های متن، اعداد، تاریخ، آدرس اینترنتی و بولین است. بر مبنای استاندارد RDA ارزش‌ها یا مقادیر ثبت شده در عناصر بر دو نوع ارزش‌های لفظی (Literal) و غیر لفظی یا رمزگذاری  (coded or Non Literal) تقسیم می‌شوند. ارزشهای لفظی یا نویسه‌ای در واقع هر نوع کاراکتر، حرف یا عدد هستند که می‌توان با استفاده از صفحه کلید  در عناصر وارد نمود. Authority مستندات جهت تعیین نوع داده‌های مستند شامل نام شخص، تنالگان، موضوعات، عنوان قراردادی و... به‌کار می‌رود برای ایجاد یکدست‌سازی در شکل نام‌های اشخاص، تنالگان،موضوعات، عنوانهای قراردادی و غیره از مستندات استفاده می‌شود. product منبع جهت تعیین انواع داده‌های مورد از قبیل کتاب، مقاله، پایان‌نامه و غیره به‌کار می‌رود. Item یا مورد سومین سطح از موجودیتهای BIBFRAME است.که یک کپی (فیزیکی یا الکترونیکی) از نمود است و خصیصه‌هایی از قبیل محل نگهداری، بارکد،شماره بازیابی و غیره را منعکس می‌کند. option گزينه subscriptionplan پلن عضويت vendor فروشنده Content محتوا subscription عضويت Goal هدف stringresource منبع رشته‌اي Index نمود جهت تعیین انواع داده‌های نمود از قبیل کتاب، مقاله، پایان ‌نامه فیلم و غیره به‌کار می‌رود Instance یا نمود دومین سطح از موجودیتهای bibframe و معادل موجودیت expression در الگوی مفهومی LRM است. یک نمود منعکس کننده ماهیت مادی یک اثر است. یک اثر ممکن است در یک یا چند نمود تجسم یابد و هر نمود تنها به یک اثر اشاره دارد. یک نمود خصیصه‌هایی از قبیل قالب (فیزیکی یا دیجیتالی)، ناشر، تاریخ انتشار، مکان و غیره را منعکس می‌کند Ves طرح‌هاي رمزگزاري واژگان برای حفظ انسجام و یکدستی در ثبت  ارزش‌های صفات از فرانماهای رمزگذاری واژگان استفاده می‌شود. این فرانماها یا بر اساس فرانماهای رمزگذاری واژگانی استاندارد آردی‌اِی و یا با توجه به نیازهای بومی در سیستم ایجاد می‌شوند. Qualifier نشانگر جهت تعیین انواع نشانگرهای رابطه‌ای از قبیل روابط میان یک منبع با اشخاص، خاندان‌ها و تنالگان‌های مرتبط با منبع، (پیوست آی آر دی ای)، روابط میان آثار، بیان‌ها، نمودها و موردها (پیوست جی آر دی ای) ، روابط میان اشخاص، خاندان‌ها و تنالگان‌ها، (پیوست کی آر دی ای)، روابط میان مفاهیم، اشیا، رویدادها و مکان‌ها، (پیوست ال آر دی ای)، روابط موضوعی (پیوست ام آر دی ای) به کار می‌رود. Picture تصوير lendingrole قوانين امانت Lending امانت category دسته‌بندي homelist homelist Work work جهت تعیین انواع داده‌های اثر به‌کار می‌رود. Work یا اثر اولین و بالاترین سطح از موجودیتهای bibframe است. و ماهیت انتزاعی دارد و خصیصه‌هایی از قبیل خالق اثر، زبان، موضوع و غیره را منعکس می‌کند. Fulltext fulltext fulltextpage fulltextpage