Metadata Management/Class Types

برگشت به صفحه قبل

1-مقدمه

این سیستم براساس مدل برنامه‌نویسی شیء گرا پیاده‌سازی شده است.  در این مدل چهار جزء اصلی شامل کلاس (class)، شی  یا موجودیت (object)، ویژگی یا خصیصه (property) و رفتار (Behavior) وجود دارد. کلاس یک نوع داده‌ای است که دارای ویژگی‌ها و رفتارهایی است که برای تمام داده‌های از آن نوع قابل تعریف است. به عبارتی کلاس نوع شیء یا موجودیت را مشخص می‌کند.  شی به هر موجودیتی که دارای خصوصیات و رفتار خاصی باشد گفته می‌شود ، به عبارتی شی به عنوان نمونه‌هایی ازیک کلاس به حساب می‌آید؛ به خصوصیات و ویژگی‌های یک شئ خصیصه یا property می‌گویند و اعمالی که یک شئ می‌تواند از خود بروز دهد رفتار یا Behavior نام دارند. برای مثال در برنامه نویسی شیء گرا مدیریت دانشگاه، یک کلاس کلی از نوع انسان ایجاد می‌شود که دارای خصیصه‌ها و رفتارهای مشترک است؛ مانند نام، کد ملی، تاریخ تولد و غیره. سپس کلاس‌های استاد، دانشجو و کارمند از این کلاس ارث‌بری کرده تا ویژگی‌های مخصوصشان پیاده‌سازی شود.

در این سیستم نیز بر طبق مدل شی گرا، ابتدا باید موجودیت‌های مورد استفاده را شناسایی و در سیستم تعریف کرد. این موجودیتها شامل انواع اشیای داده‌ای از قبیل داده‌های کتابشناختی (اثر، نمود، مورد)، داده‌های مستند، طرح‌هاي رمزگزاري واژگان، نشانگرها و غیره هستند که در این بخش امکان تعریف موجودیت‌ها بر اساس انواع کلاس‌های داده‌ای فراهم شده است.

کلاس ها براساس دودسته عمده سیستمی و غیر سیستمی/عمومی تعریف می‌شوند. کلاس‌های سیستمی، کلاس‌هایی هستند که یا براساس استانداردهای حوزه مدیریت اطلاعات و دانش تعریف شده اند و یا بر حسب نیاز در ماژولهای مختلف سیستم استفاده و فراخوانی می‌شوند و ازاینرو قابل حذف نیستن. کلاس‌های عمومی نیز کلاس‌هایی هستند که بر حسب نیاز کتابخانه و به منظور سهولت در ذخیره سازی و بازیابی اطلاعات به‌کار می‌روند.

هر موجودیت در سیستم باید بر اساس یکی از انواع کلاس‌های داده‌ای موجود در جدول زیر ایجاد شود. و هر یک از انواع کلاس‌های داده‌ای ممکن است دارای چندین موجودیت مختلف باشد.

نوع کلاس	معادل فارسی	توصیف
Text	رشته متني	جهت تعیین نوع داده‌های نویسه‌ای یا لفظی (literal value) به‌کار می‌رود که شامل داده‌های متن، اعداد، تاریخ، آدرس اینترنتی و بولین است.
		بر مبنای استاندارد RDA ارزش‌ها یا مقادیر ثبت شده در عناصر بر دو نوع ارزش‌های لفظی (Literal) و غیر لفظی یا رمزگذاری (coded or Non Literal) تقسیم می‌شوند. ارزشهای لفظی یا نویسه‌ای در واقع هر نوع کاراکتر، حرف یا عدد هستند که می‌توان با استفاده از صفحه کلید در عناصر وارد نمود.
Authority	مستندات	جهت تعیین نوع داده‌های مستند شامل نام شخص، تنالگان، موضوعات، عنوان قراردادی و... به‌کار می‌رود
		برای ایجاد یکدست‌سازی در شکل نام‌های اشخاص، تنالگان،موضوعات، عنوانهای قراردادی و غیره از مستندات استفاده می‌شود.
product	منبع	جهت تعیین انواع داده‌های مورد از قبیل کتاب، مقاله، پایان‌نامه و غیره به‌کار می‌رود.
		Item یا مورد سومین سطح از موجودیتهای BIBFRAME است.که یک کپی (فیزیکی یا الکترونیکی) از نمود است و خصیصه‌هایی از قبیل محل نگهداری، بارکد،شماره بازیابی و غیره را منعکس می‌کند.
option	گزينه
subscriptionplan	پلن عضويت
vendor	فروشنده
Content	محتوا
subscription	عضويت
Goal	هدف
stringresource	منبع رشته‌اي
Index	نمود	جهت تعیین انواع داده‌های نمود از قبیل کتاب، مقاله، پایان ‌نامه فیلم و غیره به‌کار می‌رود
		Instance یا نمود دومین سطح از موجودیتهای bibframe و معادل موجودیت expression در الگوی مفهومی LRM است. یک نمود منعکس کننده ماهیت مادی یک اثر است. یک اثر ممکن است در یک یا چند نمود تجسم یابد و هر نمود تنها به یک اثر اشاره دارد. یک نمود خصیصه‌هایی از قبیل قالب (فیزیکی یا دیجیتالی)، ناشر، تاریخ انتشار، مکان و غیره را منعکس می‌کند
Ves	طرح‌هاي رمزگزاري واژگان	برای حفظ انسجام و یکدستی در ثبت ارزش‌های صفات از فرانماهای رمزگذاری واژگان استفاده می‌شود. این فرانماها یا بر اساس فرانماهای رمزگذاری واژگانی استاندارد آردی‌اِی و یا با توجه به نیازهای بومی در سیستم ایجاد می‌شوند.
Qualifier	نشانگر	جهت تعیین انواع نشانگرهای رابطه‌ای از قبیل روابط میان یک منبع با اشخاص، خاندان‌ها و تنالگان‌های مرتبط با منبع، (پیوست آی آر دی ای)، روابط میان آثار، بیان‌ها، نمودها و موردها (پیوست جی آر دی ای) ، روابط میان اشخاص، خاندان‌ها و تنالگان‌ها، (پیوست کی آر دی ای)، روابط میان مفاهیم، اشیا، رویدادها و مکان‌ها، (پیوست ال آر دی ای)، روابط موضوعی (پیوست ام آر دی ای) به کار می‌رود.
Picture	تصوير
lendingrole	قوانين امانت
Lending	امانت
category	دسته‌بندي
homelist	homelist
Work	work	جهت تعیین انواع داده‌های اثر بمدیریت فراداده> نوع موجودیتme است. و ماهیت انتزاعی دارد و خصیصه‌هایی از قبیل خالق اثر، زبان، موضوع و غیره را منعکس می‌کند.
Fulltext	fulltext
fulltextpage	fulltextpage

آیکون (نمادک)	کارکرد
	امکان ایجاد موجودیت جدید را فراهم می‌کند
	امکان دریافت خروجی اکسل از همه یافت شده‌ها و ‌یا موارد انتخاب شده را فراهم می‌کند

دسترسی

نحوه دسترسی به بخش نوع موجودیت در سیستم بدین شرح است:
مدیریت فراداده> نوع موجودیت

2-جستجو و مرور موجودیت‌ها

در این بخش فهرستی از کلاس‌های داده‌ای که تاکنون تعریف شده‌اند بر اساس ترتیب ---------- نمایش داده می‌شود.
به منظور جستجو در فهرست کلاس‌ها، می‌توان از فاکتورهای "نام کلاس"، "نوع کلاس"، "سیستمی یا عمومی بودن کلاس"، "فعال یا غیر فعال بودن کلاس" استفاده کرد. برای مثال با انتخاب هر نوع موجودیت ، موجودیت‌های همان نوع در فهرست نشان داده می‌شود.
بصورت پیش فرض در هر صفحه 15 مورد نمایش داده می‌شود.با کلیک روی گزینه‌های بعدی و یا قبلی امکان رفتن به صفحات بعدی یا قبلی فراهم می‌شود. همچنین با انتخاب تعداد آیتم در صفحه نیز می‌توان نمایش تعداد موارد در هر صفحه را تغییر داد.

3-ایجاد، ویرایش، حذف، نمایش و خروجی موجودیت‌ها

بخش نوع موجودیت دارای امکانات زیر است:

• ایجاد
• ویرایش
• حذف
• نمایش
• خروجی

کلاس جدید را می‌توان از طریق کلید دربخش نوع موجودیت، ایجاد نمود.
برای ایجاد کلاس مراحل زیر را انجام دهید:
1.با کلیک بر روی دکمه " جدید اضافه کن" صفحه مربوط به ایجاد کلاس جدید در سیستم نمایش داده می‌شود.

2.این صفحه شامل دو بخش "اطلاعات"، و "لاگ فعالیت" است. در بخش اطلاعات وارد کردن فیلدهای ستاره دار، شامل نام (در سه زبان استاندارد، فارسی و انگلیسی) و نوع کلاس در سیستم اجباری است. فیلدهای غیر ستاره دار را نیز بنا به نیاز کتابخانه می‌توان پر نمود.

2-3-ویرایش موجودیت (کلاس داده‌ای)

جهت اصلاح و یا تکمیل اطلاعات یک موجودیت، از بخش جستجو و مرور موجودیت‌ها، موجودیت مورد نظر را جستجو کرده و با کلیک بر روی نام موجودیت وارد صفحه ویرایش آن شده و تغییرات لازم را اعمال نمایید.

در پنجره ویرایش یک موجودیت در بخش لاگ فعالیت، تاریخچه ایجاد و یا ویرایش یک موجودیت که شامل نوع فعالیت (ایجاد یا ویرایش)، نام کاربر انجام دهنده، تاریخ و ساعت انجام آن است ثبت و نمایش داده می‌شود.

3-3-حذف موجودیت (کلاس داده‌ای)

در پنجره ویرایش موجودیت با انتخاب کلید حذف، امکان حذف موجودیت مورد نظر فراهم می‌شود.در صورتیکه موجودیت مورد نظر در سیستم استفاده و فراخوانی شده باشد، به دلیل وجود کارکرد امکان حذف آن وجود ندارد، جهت حذف موجودیت دارای کارکرد، ابتدا باید کارکرد آن را حذف نمود.

5-3-دریافت خروجی اکسل از فهرست موجودیت‌ها(کلاس‌های داده‌ای)

با انتخاب گزینه "خروجی" از بخش نوع موجودیت امکان تهیه خروجی اکسل از فهرست موجودیت‌های تعریف شده به دو صورت دریافت خروجی از همه یافت شده‌ها و ‌یا از موارد انتخاب شده وجود دارد.